Okinawa Kobudo

15_foto_01

Shinpo Matayoshi ze swoim najlepszym uczniem Kenyu Chinenem.

15_foto_02

Shinpo Matayoshi ze swoim najlepszym uczniem Kenyu Chinenem.

Kobudo to sztuka bojowego posługiwania się tradycyjnymi okinawańskimi przedmiotami codziennego użytku zaadaptowanymi na broń. Stanowi ona dopełnienie treningu walki pustymi rękoma, czyli karate. Na Okinawie, co stanowi ewenement w historii sztuk walki, systemy posługiwania się bronią funkcjonowały autonomicznie, nie będąc włączone w całościowe systemy walki, jak ma to miejsce np. w Chinach, gdzie formy z bronią stanowią uzupełnienie treningów w ramach jednego stylu. Termin kobudo składa się z trzech ideogramów, które przetłumaczyć można jako „droga dawnych sztuk wojennych”. Umiejętność posługiwania się każdym z rodzajów broni, a jest ich ponad dwadzieścia, do początków XX w. stanowiła osobną sztukę. Mistrzowie specjalizowali się w jednym, bądź maksymalnie kilku rodzajach broni. W hostoriografii okinawskich sztuk walki zwykło się uważać, że zaadoptowanie do potrzeb samoobrony tradycyjnych narzędzi rolniczych oraz przedmiotów codziennego użytku wiąże się z inwazją na wyspę japońskiego klanu Satsuma na początku XVII w. Rzeczywiście funkcjonował na Okinawie zakaz posiadania broni ostrej (miecze, noże), ale nie wiadomo czy był on główną przyczyną „pomysłowości” Okinawańczyków. Niektóre rodzaje używanej w kobudo broni od początku były pomyślane jako narzędzia samoobrony i korzystali z niej nie rolnicy, a średnia i niższa szlachta shizoku i pechin. Chociaż wiele rodzajów używanej w kobudo broni znana jest w innych regionach Azji, to na Okinawie umiejętność posługiwania się nimi została przystosowana do specyficznych warunków wyspy i twórczo rozwinięta. Tak, jak style walki wręcz, kobudo nauczane i przekazywane było w tajemnicy i tylko zaufanym osobom, bowiem element zaskoczenia stanowił bardzo ważny czynnik mogący wpłynąć na wynik walki. Często umiejętność walki wręcz, bądź też posługiwania się jakimś rodzajem broni, stanowiły rodzinny skarb przekazywany z pokolenia na pokolenie. Wiedza taka przekazywana była jedynie najstarszemu synowi, który z kolei również zobowiązany był uszanować tradycję i przekazać umiejętności swemu pierwszemu potomkowi. Taki stan rzeczy trwał do początku XX w, kiedy to wielu mistrzów zrozumiało, że w zmieniającym się modelu społecznym dawne sztuki wojenne Okinawy mogą odejść w niepamięć. Systemy bojowe wyszły wtedy poza zamknięte kręgi, dzięki czemu przetrwały do dziś.

03_foto_08

Shinpo Matayoshi i Kenyu Chinen.

Jednym z najbogatszych systemów posługiwania się bronią na Okinawie jest styl rodziny Matayoshi. Jego założycielem był Matayoshi Shinko 1888-1947. W młodości studiował on sztuki walki pod okiem swego ojca-Shinchin Matayoshi oraz techniki z bo (kij), eku (wiosło), kama (sierp) i sai (trójzębny sztylet) u Agena Chokubo, zwanego także Gushicha Teragua, bądź Gushikawa Tigagawa. Technik z tonfa (pałka z poprzeczną rączką) i nunchaku (dwie połączone sznurkiepm pałki) uczył się od Matsutaru Ire (Jitude Moshigawa) oraz dodatkowo studiował bo (kij) u mistrzów Chinen Yamane i Shishi Ryoko. Matayoshi Shinko dwukrotnie wyjeżdzał z Okinawy. Za pierwszym razem odwiedził Japonię i Mandżurię, gdzie nauczył się jazdy wierzchem, miotania shuriken (metalowe gwiazdki i sztylety) oraz nagenawa jutsu-techniki zarzucania zawiązanego w pętlę sznura. Podczas drugiej ekspedycji przebywał w Szanghaju, skąd przywiózł umiejętność władania tinbe (tarcza i maczeta), suruchin (sznurek z obciążnikami na dwóch końcach), sansetsukon (trzy pałki połączone łańcuchem) oraz nunti (rodzaj halabardy). Dodatkowo opanował chińskie techniki medyczne oraz rodzinny styl Kingai-ryu u samego mistrza Kingai. W drodze powrotnej na południe poznawał także inne techniki chińskich stylów walki prowincji Fujian. Matayoshi Shinko był znanym i cenionym na Okinawie mistrzem. Współpracował z Funakoshi Gichin (twórcą stylu Shotokan) i Miyagi Chojun (twórcą stylu Goju-ryu). W roku 1915 pokazywał okinawską sztukę walki w Tokio, a w roku 1921 wraz z Funakoshi Gichin prezentował kobudo przed wizytującym Okinawę następcą tronu Japonii Hirihito. Już wtedy słynął z doskonałego posługiwania się sierpami kama, przez co na Okinawie mówiono na niego kama nu ti Matayoshi-Matayoshi kama. Mistrz Matayoshi Shinko zmarł w roku 1947, swą sztukę przekazując synowi-Matayoshi Shinpo.

stan1

Aleksander Staniszew

Matayoshi Shinpo urodził się w roku 1925. Od najmłodszych lat uczył się kobudo u swego ojca oraz karate u mistrzów Kyan Chotoku i Miyagi Chojun. Opanował także styl białego żurawia, którego nauczył się od przebywającego na Okinawie chińskiego mistrza Gokenki. W roku 1945 wyjechał do Kawasaki, gdzie uczył przez wiele lat. Na Okinawę wrócił w roku 1960 rozpoczynając nauczanie kobudo na wyspie. Aby uratować tą sztukę od zapomnienia założył on własną organizację oraz dojo nazywając je Kodokan (Ko-od ideogramu z imienia swego ojca, do-droga, sposób; kan-miejsce). Założona przez niego w roku 1960 organizacja Ryukyu Kobudo Association, która w roku 1972 zmieniła nazwę na Zen Okinawa Kobudo Renmei, czyli Ogólnookinawska Federacja Kobudo funkcjonuje do dziś. Matayoshi Shinpo zmarł na Okinawie w roku 1997.

Mistrz Matayoshi wychował wielu znanych i cenionych ekspertów w posługiwaniu się bronią. Nie pozostawił niestety po sobie jednego sukcesora. Przez 35 lat u Shinpo Matayoshi kobudo studiował Kenyu Chinen. Sam mistrz Matayoshi mawiał o nim „My student nr 1”. Na początku lat 70. wysłał on swego ucznia Chinena do Europy, a by tam rozpowszechniał tą wspaniałą okinawską sztukę walki. Kenyu Chinen przyczynił się do formalizacji stylu, za zgodą i aprobatą samego Matayoshi Shinpo konstruując nowe kata oraz programy treningowe. W założonej przez siebie organizacji World Oshu Kai Dento Okinawa Shorin-Ryu Karate Do Kobudo Federation, której nasz klub jest częścią, kontynuuje on nauczanie i rozpowszechnianie rodzinnego stylu Matayoshi na całym świecie.

W Okinawa Kobudo wyróżnić można bardzo bogaty arsenał broni. Dla 14 broni opracowano osobne kata. Podstawę systemu stanowi umiejętność posługiwania się 5 rodzajami broni:

DSC_6314t

 

 

 BO – długi kij, to broń podstawowa. W Okinawa Kobudo wyróżniamy 7 kata (form) z kijem bo. Są to: Bo Kihon Ichi, Bo Kihon Ni, Shushi No Kon, Choun No Kon, Sakugawa No Kon, Chikin Bo oraz Shishi No Kon

 DSC_6297

 

 SAI – para trójzębnych sztyletów to drugi w kolejności rodzaj broni, który opanowują adepci kobudo. Opracowano dla niego 4 kata: Sai Kihon Ichi, Matayoshi No sai Dai Ichi, Matayoshi No Sai Dai Ni oraz Shinbaru No Sai.

12728992_805705132895121_4604030819001482608_n

 

 

 

TONFA – pałka z poprzecznym uchwytem wykorzystywana dawniej do poruszania żarnami młyna. Z tonfa (tonkuwa) ćwiczy się 3 kata: Tonkuwa Kihon Ichi, Matayoshi No Tonkuwa Dai Ichi oraz Matayoshi No Tonkuwa Dai Ni

DSC_6301

 

 

 

NUNCHAKU – to krótki cep złożony z dwóch pałek połączonych sznurkiem bądź łańcuchem. Dla nunchaku system Matayoshi przewiduje 2 kata: Nunchaku Dai Ichi i Nunchaku Dai Ni.

DSC_6294t

 

 

 

KAMA – jest to para sierpów ogrodniczych. Kama jest bronią niezwykle ostrą oraz niebezpieczną, dlatego też uczy się jej dopiero na pewnym etapie zaawansowania. W wariancie kamy mogą być przywiązane do długich sznurów, zwiększając tym samym zasięg broni oraz wirtuozerię techniki. Dla kama istnieją 2 kata: Kama Nuti oraz Shimotsuki Kama

 

Na poziomie zaawansowanym w Okinawa Kobudo ćwiczy się z następującymi rodzajami broni

SANSETSUKON – długi cep złożony z trzech pałek połączonych łańcuchem

EKU – drewniane wiosło

JO – krótki kij

NUNTI – kij zakończony wygiętym sztyletem

KUE – motyka

TINBE i ROCHIN – metalowa tarcza (dawniej ze skorupy żółwia) oraz maczeta, długi nóż, bądź sztylet

SURUCHIN – sznurek z kamiennymi obciążnikami na końcach

TETCHO i TEKKO – rodzaje kastetów

 


« Powrót do listy

Używamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki. Więcej informacji jest dostępnych na stronie Wszystko o ciasteczkach.

Akceptuję